Құдай

Құдай
Құдай - діни ілімдер мен түсініктерде аса құдіретті, табиғаттан тыс, бүкіл әлемді жаратушы және басқарушы күш; Исламда - Алла, иудаизмде- Яхве, христиандықта - Қасиетті Үштік (священная Троица-Құдай-әке, Құдай-ұл және Қасиетті Құдай - рух). Монотеистік діндер өз негізін іздеп, ежелгі дәстүрді жалғастырғысы келді. Бірқұдайлық сенім көпқұдайлық жүйеден өзін мәдени жоғары деп санады.
Монотеистік жүйені философиялық негіздеу алғашқы антиктік дәуірден бастау алады. Аристотельдің әлемнің түпкі қозғаушы күші туралы ілімі (Перводвигатель) бірқұдайлық идеяны жан-жақты негіздеу болып табылады. Жаңа заманда түпкі себеп және жаратушы идеясы қолданбалы ғылымдар нәтижелері ауқымында қарастырылады (әлемдік тәртіпті бастапқы қалыптастырушы және реттеуші деп есептеу - Декарт, Ньютон). ХVІІІ ғ. Құдай идеясы этикалық принцип ретінде, адамгершілік кепілі түрінде негізделеді (Вольтер, Кант). ХІХ ғ. бастап Құдай түсінігі болмыстық (онтологиялық) принцип ретінде қарастырыла бастайды (мыс., Гегельдің абсолюттік рухы).
Жаңа заманда Құдай идеясын бекерге шығаратын атеистік немесе скептик (күмәндану, сенбеу) бағыттар да қалыптаса бастайды (француз ағартушылары, Фейербах, Маркс, Ницше, Фрейд, Фромм, т.б.). Алайда ХХғ. Құдай идеясы қайта жаңғырылып, рухани бастау, тіршілік мағынасы, ғарыш және тылсым дүниемен айрықша қатынас сияқты рәміздік мағыналарға ие бола бастады.

Философиялық терминдердің сөздігі. - Павлодар: ПМПИ. . 2011.

Игры ⚽ Нужен реферат?

Смотреть что такое "Құдай" в других словарях:

  • Дай Ли — (28 мая 1897 17 марта 1946) китайский генерал, руководитель разведки гоминьдана. Биография Родился в провинции Чжэцзян. После окончания школы поступил на военную службу. В 1925 поступил в военную академию Вампу. Один из организаторов Общества… …   Википедия

  • дай — част. разг. Употребляется при выражении попытки сделать что либо, совершить какое либо действие (в сочетании с формами 1 го лица единственного числа будущего времени глаголов). Толковый словарь Ефремовой. Т. Ф. Ефремова. 2000 …   Современный толковый словарь русского языка Ефремовой

  • дай — предл, кол во синонимов: 13 • выкладывай (6) • гони (4) • давай (11) • …   Словарь синонимов

  • ДАЙ — (ДАI) – ГИБДД на Украине и их первый возглас, когда они Вас останавливают. EdwART. Словарь автомобильного жаргона, 2009 …   Автомобильный словарь

  • дай(те) — давай; выкладывай (разг.); гони (прост.) Словарь синонимов русского языка. Практический справочник. М.: Русский язык. З. Е. Александрова. 2011 …   Словарь синонимов

  • дай-ка — предл, кол во синонимов: 3 • а ну (3) • а что если (10) • сем (4) Словарь синонимов ASIS. В.Н. Тришин …   Словарь синонимов

  • ДАЙ!// — Дай будет при коммунизме, а теперь продай /Всем давать, так сломается кровать / Если каждому давать, не успеешь и вставать диал. Отказ дать что л …   Толковый словарь современных разговорных фразеологизмов и присловий

  • Дай — Эта статья часть 16 варварских государств 16 государств Чэн Северная Хань Поздняя Чжао Ранняя Лян Поздняя Лян Западная Лян Северная Лян …   Википедия

  • ДАЙ — Группу основали в конце сентября 1987 года Валентин Берестень (вокал, гитара) и Анатолий Жидеев (барабаны), до этого игравшие в группе Железный Поток . Вскоре к ним присоединились одноклассник Жидеева гитарист Евгений Виноградов и басист Алексей… …   Русский рок. Малая энциклопедия

  • дай-ка — част. разг. то же, что дай Толковый словарь Ефремовой. Т. Ф. Ефремова. 2000 …   Современный толковый словарь русского языка Ефремовой


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»